Waarom vertrouwen essentieel is in complexe innovatie- en duurzaamheidsprojecten.

Vorige week had ik een telefoongesprek met een opdrachtgever over vertrouwen in de samenwerking. Dit gesprek zette me aan het denken wáárom ik vertrouwen in ons advieswerk nou zo’n belangrijke kernwaarde vind. Ik vond hierover een aardig artikel (hier te vinden) dat stelt dat er drie soorten drijfveren zijn voor samenwerking, die drie soorten samenwerking typeren:

• Wantrouwen
• Vertrouwen
• Betrouwbaarheid

Samenwerking op basis van wantrouwen

Bij samenwerking op basis van wantrouwen is de drijfveer van de deelnemers eigenbelang. In dit soort samenwerkingen staat de onderhandeling over de afspraken en escalaties over niet nagekomen afspraken centraal. Er is weinig transparantie; partijen houden informatie voor zichzelf totdat een geschikt moment komt om het uit te spelen. Als er discussie is, gaat deze vooral over het verleden: Wie heeft wat wanneer wel/niet geadviseerd en welke positieve en (vooral) negatieve consequenties heeft dat?

In mijn praktijk heb ik een aantal voorbeelden van dit soort samenwerking ervaren en wat mij met name opvalt is dat deze manier samenwerken niet uitnodigt tot initiatief en outside the box denken; want innovatie levert risico’s op, en in een dergelijke samenwerking moet je je ernstig afvragen hoe dit jouw eigen belangen schaadt. Innovatieve oplossingen bedenken voor complexe vraagstukken – wat wij als Plus Projects het liefste doen – kost zeer veel moeite en tijd in als de basis voor samenwerking wantrouwen is.

Een samenwerking op basis van wantrouwen kan prima werken bij eenmalige trajecten, zo stelt het artikel. Bij Plus Projects hebben we echter juist als kernwaarde dat we duurzame relaties aangaan met onze opdrachtgevers. Ter illustratie: voor onze oudste opdrachtgever werken we al langer dan dat onze adviespraktijk als zelfstandig bedrijf bestaat!

Samenwerken op basis van betrouwbaarheid

De tweede vorm van samenwerking is die op basis van betrouwbaarheid. Hier is de drijfveer van de deelnemers om zich te houden aan de regels. In deze samenwerkingsvorm is er wel sprake van transparantie maar is er niet veel animo om die te delen. Er geldt vooral afspraak = afspraak. Hoewel sancties niet nodig zijn, vraagt tegelijkertijd niemand zich af of we met die afspraken wel succesvol zijn. Bij samenwerking op basis van betrouwbaarheid gaan discussies vooral over het heden: dit zijn de afspraken en daar moeten we ons aan houden.

Deze vorm van samenwerking werkt het best als de complexiteit relatief laag is. Over het algemeen echter kun je innovatieprojecten – in ieder geval de projecten waar Plus Projects zich mee bezig houdt – niet zo karakteriseren. Plus Projects staat voor het vertalen van complexe projecten naar heldere aanvragen. Onze adviseurs staan voor het creëren van kansen voor onze opdrachtgevers, en zijn op hun best in complexere projectsituaties.

Samenwerken op basis van vertrouwen

Over het algemeen is mijn ervaring dat hoe groter de belangen, en hoe complexer het project, hoe belangrijker het is om vanuit vertrouwen te kunnen werken. Bij samenwerking op basis van vertrouwen is de drijfveer van de deelnemers samen succesvol te zijn. Kenmerken zijn:

1. Er is een duidelijke gezamenlijke ambitie en alle deelnemers denken mee om te kijken hoe samen het beste succesvol te kunnen zijn. Individueel succes is ondergeschikt aan of helemaal in lijn met het gezamenlijk succes.
2. De transparantie is hoog. Hoe meer relevante informatie beschikbaar is, hoe effectiever meedenken is en hoe beter de deelnemers kunnen bijdragen aan het gezamenlijke resultaat. Bij samenwerken op basis van vertrouwen hebben de deelnemers er om die reden ook geen enkel bezwaar tegen om informatie te delen.
3. Bij samenwerking op basis van vertrouwen gaan discussies vooral over de toekomst, op de ambitie: hoe zorgen we er voor dat het morgen beter gaat dan gisteren.

Bij samenwerking vanuit vertrouwen is er ruimte voor innovatie en een frisse blik, en door de gezamenlijke ambitie en transparantie zullen deelnemers eerder geneigd zijn om hun nek uit te steken. De norm is dat fouten maken mag maar dat we elkaar wel aanspreken op fouten om ervoor te zorgen dat zaken worden opgelost en dat we leren van fouten voor toekomstige trajecten.

In mijn ervaring is dit het soort trajecten waar de echte successen worden geboekt en waar wij samen met onze opdrachtgevers dan ook trots op kunnen zijn! Benieuwd naar voorbeelden? Kijk dan eens op onze website. Wilt u uw voorbeeldproject toevoegen op onze website? Neem dan contact op met Stephanie van Bebber.